Weet jij het verschil? Waarschijnlijk blijft het lastig te duiden voor hen die dit niet op dagelijkse basis ervaren. Maar mensen met een voedselallergie of voedselintolerantie kunnen hier flink van balen. Eten of uit eten gaan is voor hen niet altijd een pretje. De een krijgt jeuk van een appel, de ander krijgt diarree van melk en het kan nog veel erger! In deze blog zet ik het verschillen voor je uiteen.
Voedselallergie
In alles wat wij eten en drinken zitten voedingsstoffen die bepaalde eiwitten bevatten, deze eiwitten worden ook wel allergenen genoemd. Een lichaam dat allergisch is voor een bepaald soort eiwit maakt via het afweersysteem specifieke afweerstoffen aan. Dit noem je een allergische reactie afkomstig van het immuunsysteem. Allergische reacties komen het meeste voor bij koemelk, pinda’s, noten, eieren, soja of verschillende soorten fruit. Maar er zijn ook kruiden en groeten die zorgen voor een reactie van je afweersysteem.
Allemaal leuk en aardig, maar je kan er echt goed last van krijgen en merkt het vaak direct. Zo heb je bijvoorbeeld mensen die van een kusje van hun partner al direct een allergische reactie kunnen krijgen. Hij of zij at bijvoorbeeld net pindakaas op brood! En nee, dit is geen grap – maar vooral heel vervelend. Veel mensen hebben helaas verschillende reacties, dus is het moeilijk te zeggen wat precies klachten zijn. Klachten variëren van kleine klachten zoals jeuk of uitslag, tot levensbedreigende situaties waarbij mensen door een plotselinge bloeddruk daling in shock raken. Deze mensen moeten dus heel voorzichtig zijn met wat zij eten.
Om er achter te komen of je allergisch bent kun je een bloedonderzoek of huidpriktest laten doen. Een aangepast dieet vormt vaak een behandelmogelijkheid. In het aangepaste dieet leer je welke producten je voortaan moet mijden en wat je als vervanging het beste kunt eten. Dit wordt dan begeleidt door een diëtist.
Een zeer bekende allergie is bijvoorbeeld koemelk allergie. Iemand is dan allergisch voor het eiwit dat in koemelk voorkomt of producten waarin dit verwerkt is.
Voedselintolerantie
Een voedselintolerantie lijkt op het eerste oog veel op een allergie. Alleen komt de intolerantie niet vanuit het immuunsysteem, maar wordt dit veroorzaakt door een tekort aan een bepaald enzym, transporteiwit, natuurlijke triggers in voeding of additieven. Intolerantie ontstaat ook niet altijd direct en treed ook niet per definitie altijd op. Dit komt omdat de hoeveelheid van voedingstoffen bepalend is (ofwel de grenswaarde of tolerantiegrens genoemd). De kans op een intolerante reactie neemt dus toe als jij veel van een soort product eet terwijl je hier gevoelig voor bent. Let wel, deze grens kan per persoon verschillen.
Enzymen zorgen in je lichaam voor een chemische reactie. Speeksel zit bijvoorbeeld vol enzymen en zorgt dat je voedsel glad wordt, zodat het makkelijk door je slokdarm kan glijden. Zo heb je nog meer typen enzymen. Heb je tekort aan een bepaald enzym, dan kan dit dus voor klachten zorgen bij de vertering van je voeding.
Transporteiwitten klinken spannend, maar het woord geeft ook letterlijk de functie weer. In je bloedbaan hechten transporteiwitten bijvoorbeeld vet of andere moeilijk oplosbare stoffen aan zich, om deze te vervoeren naar organen die deze kunnen opnemen en afbreken. Een tekort aan deze transporteiwitten kan voor allemaal problemen zorgen, vaak op langere termijn. Denk aan bloedarmoede, doordat het vervoeren van ijzer door je bloedbaan niet goed gaat.
Sommige voedingsmiddelen bevatten ook bestanddelen die van nature voorkomen deze producten voorkomen. Deze, denk aan tarwe in tarwebrood. Tarwe noem je dan de trigger.
Additieven zijn stoffen die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd om kleur- of smaak te versterken of producten langer houdbaar te maken. De bekende E-nummers! En nu denk jij “Aha, zie je wel.. E-nummers zijn super slecht!” maar dat is niet waar dit over gaat. E-nummers kunnen bij een kleine groep mensen zorgen voor klachten omdat zij hier intolerant voor zijn. Maar dit zegt niets over het wel of niet goed zijn van E-nummers op de algemene gezondheid van mensen (maar misschien is dat een goed onderwerp voor een ander blog).
Bekende voorbeelden zijn: gluten-intolerantie (Coeliakie) waarbij je overgevoelig bent (of op latere leeftijd wordt) voor het eiwit wat in veel graanproducten voorkomt. Of lactose-intolerantie (niet te verwarren met een koemelk allergie) waarbij iemand een tekort heeft aan het enzym: lactase die zorgt voor de omzetting van lactose in glucose (suiker dus).
Heb jij een allergie of vermoed jij bijvoorbeeld intolerant te zijn voor voedingsmiddelen, dan is het altijd aan te raden om met je huisarts samen opzoek te gaan naar de oorzaak. Het aanpassen van je dieet is niet tof, maar ook niet iets wat je ‘zomaar’ moet doen. Test je vermoeden om te weten waar je aan toe bent. Dan kun je samen met bijvoorbeeld een diëtist je weg in vinden in een nieuw voedingspatroon die bij jou past.
Heb jij geen allergie of intolerantie, maar wil je wel toewerken naar een healthy & happy lifestyle? Plan dan hier een GRATIS startgesprek.